Logo van Centraal Planbureau en het PBL Planbureau voor de Leefomgeving, link naar homepage

Welvaart en Leefomgeving 2015

Klimaat en energie

In scenario Hoog gaan de onderzoekers van het PBL en CPB uit van een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen in Nederland met 65% ten opzichte van 1990. Ze baseren zich daarbij op bestaande toezeggingen van landen om hun broeikasgassen te verminderen.

Onlangs (13 september 2018) is een correctie doorgevoerd in het databestand bij dit thema.

In scenario Laag gaan ze uit van een vermindering van 45%. Dit vanwege een minder effectief klimaatbeleid. In scenario Hoog komt de opwarming van de aarde dan op de lange termijn uit op 2,5 tot 3°C. In scenario Laag is de opwarming 3,5 tot 4°C.

Emissie van broeikasgassen volgens WLO-scenario's
Emissie van broeikasgassen volgens WLO-scenario’s

Energie uit hernieuwbare bronnen

Nederland (en Europa) staan aan de vooravond van een trendbreuk in het energiegebruik en de energieproductie. Die trendbreuk houdt in: het energiegebruik moet dalen in plaats van stijgen en de CO2-uitstoot moet drastisch verminderen. Zowel in scenario Hoog als in scenario Laag is deze trendbreuk nodig. Hiervoor moet Nederland veel meer dan nu energie uit hernieuwbare bronnen halen.

Toch zal ook in de toekomst de energievoorziening sterk leunen op fossiele bronnen.

Finaal energiegebruik uit hernieuwbare bronnen volgens WLO-scenario's
Finaal energiegebruik uit hernieuwbare bronnen volgens WLO-scenario’s

Ondergrondse opslag

Vooral scenario Hoog  ziet een belangrijke rol voor de afvang en ondergrondse opslag van CO2. In dat scenario wordt in 2050 ongeveer 30% van de uitgestoten broeikasgassen ondergronds opgeslagen. Nodig is wel dat deze technologie zich snel ontwikkelt.

Een forse verhoging van de CO2-prijs is in scenario Hoog onvermijdelijk.

Benutting van CO2-opslag volgens WLO-scenario Hoog en aanvullende onzekerheidsverkenning
Benutting van CO2-opslag volgens WLO-scenario Hoog en aanvullende onzekerheidsverkenning

2°C-doel voor Nederland

In Kopenhagen is in 2009 afgesproken de opwarming van de aarde te beperken tot 2°C ten opzichte van 1850. De toezeggingen bij alle klimaatonderhandelingen zijn echter onvoldoende voor dat 2°C-doel.

De internationaal gehanteerde 2°C-doelstelling valt buiten de bandbreedte die de scenario’s Hoog en Laag omspannen. In een aparte onzekerheidsverkenning zijn de gevolgen voor Nederland van de 2°C-doelstelling uitgewerkt. Daarbij is voor 2050 uitgegaan van een vermindering van de broeikasgasemissies met 80%-95%.

Toepassing van efficiënte CO2-prijzen in MKBA’s

In de achtergrondnotitie Klimaatscenario’s en waardering van CO2 uitstoot in MKBA’s en de Bijsluiter bij de WLO-scenario’s wordt het gebruik van efficiënte CO2-prijzen in MKBA’s toegelicht. Het betreft efficiënte CO2-prijzen die horen bij de WLO2015-scenario’s Hoog, Laag en de tweegradenonzekerheidsverkenning. Deze efficiënte CO2-prijzen zijn consistent met overige veronderstellingen in de scenario’s, zoals de mondiale CO2-reductie, die afhangt van het wereldwijde klimaatbeleid. Het advies is om bij klimaatmaatregelen naast WLO-Hoog en WLO-Laag ook een gevoeligheidsanalyse toe te voegen waarbij gerekend wordt met een efficiënte CO2-prijs passend bij de tweegradendoelstelling. Voor de tweegradenverkenning zijn bandbreedtes van efficiënte CO2-prijzen opgenomen van 100-500 euro per ton CO2 in 2030 en 200-1.000 euro per ton CO2 in 2050 (prijspeil 2013).

In 2024 wordt een nieuwe WLO opgeleverd, inclusief aangepaste CO2-prijzen en inclusief een scenario met wereldwijde opwarming in 2100 ‘well below’ twee graden. CPB en PBL adviseren om tot aan deze integrale herziening van de WLO in MKBA’s de efficiënte CO2-prijzen te blijven toepassen uit de WLO2015-scenario’s Hoog, Laag en de tweegradenonzekerheidsverkenning. Het toepassen van slechts één van deze scenario’s zou betekenen dat onvoldoende inzicht wordt gegeven in de onzekerheden omtrent de uitkomsten. Deze onzekerheden betreffen factoren als economische groei, energieprijzen en het toekomstige wereldwijde klimaatbeleid. De gevoeligheidsanalyse met een efficiënte CO2-prijs passend bij de tweegradendoelstelling kan in beginsel worden toegepast op iedere MKBA waarbij er substantiële effecten zijn op de CO2-uitstoot.

Nederland verandert.